Historia Obory

Wieś położona niespełna 4 km, w kierunku północno – zachodnim, od Lubina. W jej bezpośrednim sąsiedztwie zachowało się ciałopalne cmentarzysko kultury łużyckiej z epoki brązu, które było w latach 1964 i 1968 przedmiotem prac badawczo-ratowniczych.

Ponadto na terenie wsi rozpoznano pozostałości osad z okresu wpływów rzymskich oraz wczesnego średniowiecza. Pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1298 roku(?).

Reklama

Przez pewien okres osada pełniła „służebną” rolę w stosunku do pobliskiego Lubina. Nazwa wsi pochodzi zapewne od obory istniejącej w osadzie, w której prowadzono hodowlę bydła na potrzeby lubińskiego grodu. Z upływem czasu zmieniała się też forma nazwy osady: Obir (1360), Ober (1366), Obra (1376), by w końcu przyjąć zniemczone brzmienie Oberau.

Zapis w dokumencie z 1349 roku mówi o długoletnim sporze granicznym o ziemię, jaki toczyli z Oborą dwaj polscy bracia, Henryk i Peczo z Małomic. Został on rozstrzygnięty sądownie dopiero w 1453 roku. W XVI i XVII wieku wieś należała do znanej śląskiej rodziny Brzuchaczy (von Brauchitsch), którzy swoją rodową posiadłość mieli w niedalekim Chróstniku (Brauchitschdorf).

Jeden z ciekawszych, a mało znanych epizodów w dziejach wsi związany jest z burzliwym okresem wojny trzydziestoletniej (1618-1648). Otóż jesienią 1638 roku Wysoki Komisariat Wojenny we Wrocławiu postanowił wysłać do Lubina ekspedycję karną, celem ściągnięcia zaległej kontrybucji na sumę 1345 talarów. Jeden z oddziałów przez kilka miesięcy 1639 roku stacjonował właśnie w Oborze, gdzie jego dowódca, Jerzy Fryderyk von Falkenhayn, urządził kwaterę główną. Pobyt ten zapewne był wielce dokuczliwy dla mieszkańców wsi, gdyż żołnierze bardzo często dopuszczali się gwałtów i grabieży.

Najbardziej znaną postacią pochodzącą z Obory był, urodzony w miejscowym domu parafialnym, Konrad Klose (21.05.1866 – 07.02.1924), który po ukończeniu nauki w Królewskim Gimnazjum Johanneum (Akademia Rycerska) w Legnicy studiował we Wrocławiu i Halle. Po studiach powrócił do Lubina, gdzie od 1 lipca 1891 r. pełnił dożywotnio (zm. 07.02.1924 r.) funkcję pastora. Przez całe swoje życie, Klose żywo interesował się przeszłością i historią tych ziem, co zostało uwieńczone wspaniałym, monograficznym dziełem „Przyczynki do historii miasta Lubina” (Beiträge zur Geschichte der Stadt Lüben). Zostało ono wydane dzięki staraniom jego syna Siegfrida, już po śmierci autora.

Do 1945 roku dobra rycerskie podzielone były na trzy odrębne części (folwarki). Majątek wraz z pałacem Obora Górna był położony od strony południowej (najbliżej od Lubina) i w XIX wieku jego właścicielami byli kolejno: hrabia Otto von Parkisch-Festenberg, porucznik armii pruskiej hrabia Eberhard von Schmettow z Chróstnika oraz jego syn, pułkownik hrabia Max von Schmettow. Od roku 1886 posiadłość przejął porucznik Landwehry Adolf Scholtz.

W 1935 roku nowym właścicielem został Gustaw Hoffman, a w czasie II wojny światowej majątkiem zarządzał wysokiej rangi oficer niemiecki o nazwisku Storb. Po uszkodzeniach wojennych pałac rozebrano.

W centrum obecnej wsi, nieopodal kościoła, położone były dwa pozostałe majątki: Obora Środkowa (Średnia) z dworem – od strony zachodniej i Obora Dolna – od strony wschodniej. Oba te majątki należały w II połowie XIX wieku do hrabiego Stefana zu Stolberg-Wernigerode, zaś po jego śmierci zarządzała nimi jego żona hrabina Odalia zu Stolberg-Wernigerode. Jeszcze przed I wojną światową dobra te nabył właściciel majątku w Szklarach Górnych, hrabia Valentin Wolfgang von Ballestrem, a po jego śmierci odziedziczył je jego najstarszy syn hrabia Mikołaj von Ballestrem. W dworze Obory Średniej mieściła się Hrabiowska Dyrekcja Domen, podporządkowana Dyrekcji Koncernu Ballestremów w Gliwicach. Jej ostatnim dyrektorem od 1920 roku był Anton Stützle.

Henryk Rusewicz

Źródło: Ziemia Lubińska

Top