Raszowa. Ziemia lubińska

Osada Rasova wzmiankowana była w 1267 roku we wspomnianym już dokumencie kanonizacyjnym jako jedna z czternastu podlubińskich wsi płacących dziesięcinę dla klasztoru w Trzebnicy.

Reklama

W dokumentach późniejszych występuje jako Reichenau, Reichen – do 1945 r. W 1577 r. dobra rycerskie zostały podzielone na dwie części, Raszową Dużą (Groß Reichen) i Raszową Małą (Klein Reichen), które do 1945 r. tworzyły jedną gminę Raszowa (Reichen).

Do chwili obecnej z obiektów zabytkowych zachował się kościół filialny p.w. św. Marcina oraz ruiny wczesnobarokowego pałacu.

KOŚCIÓŁ FILIALNY POD WEZWANIEM  ŚWIĘTEGO MARCINA

Kościół filialny pw. św. Marcina

Świątynia została wzniesiona prawdopodobnie w XV wieku na zrębach jakiegoś wcześniejszego założenia sakralnego, przy którym już od 1362 roku istniał miejscowy cmentarz. Z tego też okresu pochodzi wzmianka o już istniejącym kościele. Po przejęciu kościoła przez ewangelików w pierwszej ćwierci XVI wieku obiekt poddany został gruntownej przebudowie w wieku XVIII. Jest to murowana, kamienno-ceglana budowla wzniesiona na założeniu gotyckim o rzucie prostokątnym. Jednonawowy obiekt jest zorientowany, z zakrystią i kruchtą pod prostokątną wieżą. Dachy świątyni są dwuspadowe, kryte dachówką ceramiczną. Otwory okienne są o wykroju ostrołukowym. Podobny wykrój mają dwa ceglane portale uskokowe. Wnętrze świątyni w części nawowej przykryte jest drewnianym stropem wspartym na jednym drewnianym, profilowanym słupie.

Większość wyposażenia świątyni spłonęła w pożarze, jaki miał miejsce w 1969 roku. W prezbiterium zachowała się wnęka na sakramentarium (szafa na sprzęty liturgiczne), a w zakrystii kuta w żelazie, późnogotycka krata. W ścianach świątyni zachowały się liczne epitafia z XVI, XVII i XVIII wieku, spośród których wyróżnia się podwójny kamienny nagrobek figuralny Busewojów z drugiej połowy XVI wieku.

RUINY PAŁACU

 

Pałac w Raszowej – stan przed 1945 r.

Wczesnobarokowy pałac w Raszowej Dużej wybudowano w 1688 r. dla rodziny Jerzego von Lüttichau. Otoczony był on wówczas fosą, nad którą przerzucono dwa mosty, usytuowane po wschodniej i zachodniej stronie budynku. W połowie XVIII w. pałac poddano rozbudowie, przekształcając go we wspaniałą rezydencję. Przebudowano także most wschodni, wiodący od strony folwarku pod główny portal wejściowy rezydencji. Wykonano wówczas kamienną balustradę z sześcioma postumentami (po trzy z każdej strony), na których ustawiono parami: kamienne latarnie, popiersia w stylu antycznym i dwie rzeźby Calota przedstawiające żołnierza i lokaja.

W trakcie rozbudowy rezydencji wykonano także trzeci, niewielki mostek prowadzący do rodowego mauzoleum, usytuowanego w południowo-wschodniej części parku. Od 1911 roku majątek należał do rodziny König – Westphall. W 1945 r. pałac został splądrowany i podpalony przez czerwonoarmistów, którzy w tutejszym majątku gospodarzyli do końca 1946 r. Zniszczono także mauzoleum, z którego pozostały tylko ruiny.
Henryk Rusewicz
Ziemia Lubińska

Top